Zulum yayi Jawabi ga Kungiyoyin kasa da kasa kan Ilimin Yara Mata a New York

Zulum yayi Jawabi ga Kungiyoyin kasa da kasa kan Ilimin Yara Mata a New York

AREWA AGENDA – Gwamnan jihar Borno, Farfesa Babagana Umara Zulum, ya yi jawabi ga kungiyoyin kasa da kasa a birnin New York na kasar Amurka, kan kara mayar da hankali kan ilimin ‘ya’ya mata a Najeriya da ma duniya baki daya.

Gwamnan ya yi tattaki zuwa kasar Amurka ne a cikin tawagar shugaban kasa Muhammadu Buhari a wajen taron Majalisar Dinkin Duniya karo na 77 (UNGA77) da aka gudanar a hedikwatar MDD dake birnin New York.

Baya ga halartar taron na UNGA, an gayyaci Zulum ne a matsayin babban bako mai jawabi a wani shiri mai taken ‘Sake rubuta makomarsa’ wanda aka gudanar a ranar Larabar da ta gabata, domin jawo hankulan karuwar saka hannun jari a ilimin ‘ya’ya mata a duniya.

Wata kungiya mai zaman kanta ce ta shirya taron, ‘Malamai Miliyan Daya-’1MT Cares’ tare da hadin gwiwar wasu kungiyoyi masu zaman kansu guda biyu: ‘Girl Rising’ da kuma ‘North East Children Trust.

Gwamna Zulum ya gabatar da jawabi mai taken ‘Saba jari a Ilimin ‘Yan Mata a Najeriya’, inda ya mayar da hankali kan Jihar Borno.

Ya yi nuni da cewa, domin kara samun gibi a fannin ilimin yara mata, gwamnatin tarayya tare da hadin gwiwar jihohi, sun bullo da wani shiri na samar da ingantaccen ilimi (BESDA) da kuma shirin samar da ‘yan mata masu tasowa don koyo da karfafawa (AGILE), wanda aka yi niyya don ilimantar da ‘yan matan da suka isa makaranta.

Gwamnan ya ce shirye-shiryen motoci ne na kara yawan yaran ‘ya’ya mata zuwa makarantu.

“A arewacin jihar Borno, gibin ilimin yara mata ya yi yawa. Muna bukatar karin malamai, karin horar da malamai, kayan aikin dakin gwaje-gwaje da dai sauransu domin baiwa yaranmu damar samun ingantaccen ilimi,” inji Zulum.

Gwamnan ya ce tsarin ilimi na jihar ya kara tabarbarewa ne sama da shekaru 12 na rikicin Boko Haram wanda a yanzu ya ragu matuka.

Ya ce baya ga mutuwar sama da mutane 100,000 da kuma raba kimanin miliyan biyu da muhallansu, maharan sun auna makarantu da dama.

Zulum ya bayyana cewa sama da gine-ginen makarantu 5,000 ne Boko Haram suka lalata.

Ya ce daga cikin makarantun firamare 1, 357 a fadin jihar Borno, makarantun firamare 512, makarantun sakandire da dama da wasu manyan makarantu sun lalace.

Wadannan hare-haren sun sa aka rufe makarantu da dama sannan kuma sun ruguza malamai da dama.

“Sama da malamai 530 ne aka kashe, an kashe dalibai da dalibai da dama, ko kuma an sace su aka tura su Boko Haram a matsayin ‘yan leƙen asiri ko matasa, yayin da aka kashe wasu.”

Ya yi nuni da yadda aka sace daliban Chibok da kuma auren dole da aka yi wa wasu daga cikin daliban a matsayin ma’ana.

Gwamnan ya ce akwai yara da dama da ba sa zuwa makaranta, musamman a cikin marayu 52, 293 da maharan suka kashe iyayensu.

Zulum ya lura cewa wadannan alkaluma ne a hukumance saboda wadanda ba na hukuma ba na iya kara yawa.

Ya koka da cewa, saboda irin matsalolin da ake fama da su, karancin albarkatun jihar da aka yi kasafin kudin ilimi tun kafin shekarar 2009, sai a kai su wajen samar da tsaro da kula da ‘yan gudun hijira a ciki da wajen jihar.

A ci gaba, Gwamnan ya ce Borno ta kafa Asusun Tallafawa Ilimi don kara tallafin kudi, ta dauki Malamai sama da 1,000, ta gina manyan makarantu 21 da kuma gyara makarantu da dama da ake da su, sannan kuma ta samar da dakunan gwaje-gwajen wayar salula na kimiyyar physics, chemistry da biology a makarantun sakandare.

“Mun kasance muna ba da kayan sawa kyauta, muna horar da manajojin makarantu kuma mun yanke shawarar samar da tsarin ciyar da dalibanmu na firamare ta hanyar tallafa wa gwamnatin tarayya karkashin jagorancin shugaban kasa Muhammadu Buhari da mataimakin shugaban kasa Farfesa Yemi Osinbajo don jawo hankalin daliban. ,” in ji Zulum, ya kara da cewa gwamnatin jihar na biyan kudaden jarrabawa domin tallafa wa iyaye.

Chika Oduah yar Jarida ce, mawakiya, marubuci, mai shirya fina-finai, mai daukar hoto kuma wakilin labarai na VICE ce ta jagoranci taron wanda Zulum ya yi jawabi.

Bayan Zulum, akwai sauran masu jawabi a wajen taron da suka hada da Christina Lowery- Shugabar Girl Rising, Hakeem Subair- Wanda ya kafa kuma Shugaba, Malamai Miliyan 1, Dr. Mariam Masha- Babban Sakatariyar Kungiyar Amintattarar Yara ta Arewa maso Gabas da Kristine Robinson- Shugabar kungiyar. Tsofaffin Daliban Jami’ar Sarauniya, reshen New York.

sabbin labaran najeriya